Burgemeester Tom Horn heeft in het gemeentehuis een toespraak ingesproken voor 4 mei. Hieronder kan je deze nalezen of bekijken.
“Geachte inwoners van de gemeente Epe
75 jaar geleden is onze gemeente bevrijd door Canadese militairen. Daar gingen vijf bezettingsjaren aan vooraf, die zich kenmerkten door angst, onzekerheid en onvrijheid. Het waren jaren met ook in onze dorpen familieleden, vrienden of buren die werden opgepakt en weggevoerd. Jaren waarin meerdere inwoners van onze gemeente om het leven kwamen.
Vanavond is het weer twee minuten stil tijdens de Nationale Dodenherdenking. En ook elders in ons land worden de Nederlandse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en ander oorlogsgeweld herdacht. Deze bijeenkomsten wijzen ons op het leed dat oorlogen aanrichten. En de woorden ‘opdat wij niet vergeten’ roepen ons op lessen te trekken uit wat er is gebeurd en nieuw oorlogsgeweld te voorkomen.
Het is mooi dat velen in voorgaande jaren aanwezig waren bij deze herdenkingsbijeenkomsten. Ook jongeren en ouderen die de Tweede Wereldoorlog zelf niet hebben meegemaakt. Want er leven steeds minder mensen die nog uit eigen ervaring verhalen over deze oorlog kunnen vertellen. Ik denk daarbij aan opa’s en oma’s die Duitse soldaten door hun dorp of stad zagen marcheren. Of ouders die meemaakten dat hun gemeente door geallieerde militairen werd bevrijd. Ik denk daarbij ook nadrukkelijk aan veteranen die jaar in jaar uit naar Nederland terugkeerden om samen met ons de doden van toen te herdenken, onder wie eigen kameraden.
De bijeenkomsten op 4 mei hebben altijd een ingetogen karakter. Toch voelt het vreemd dat we de doden dit jaar niet samen op de vertrouwde locaties kunnen eren. En het is heel jammer dat we vanwege de coronacrisis herdenkingsactiviteiten moesten schrappen. Maar deze crisis draagt er misschien ook aan bij dat we onze vrijheid en welvaart weer extra gaan waarderen. Juist omdat het leven nu anders verloopt dan we gewend zijn.
We zijn altijd in staat geweest om onbevangen kennissen, vrienden en familieleden te ontmoeten en om te reizen. Dat konden de meeste inwoners van de gemeente Epe tussen 1940 en 1945 niet. Ze werden geconfronteerd met een avondklok of locaties die ze, vanwege mensonterende rassenwetten, niet mochten bezoeken.
De oproep ‘opdat wij niet vergeten’ werd vorige maand nog geciteerd door Willem Veldkamp. Hij schreef een boek over het lot van de Joodse inwoners van Epe in die vijf bezettingsjaren. Het boek dat Dick van der Veen schreef over verzetsman Aalt van Vemde vertelt ook deze boodschap. En deze oproep klinkt eveneens door in het prachtige magazine VRIJ dat in februari huis aan huis in onze gemeente is verspreid.
Het is mooi om te zien, te horen en te lezen dat zoveel organisaties en inwoners van onze gemeente een bijdrage willen leveren aan de verspreiding van die boodschap. Bij die oproep om lessen te trekken uit het verleden sluit ik mij als inwoner en burgemeester van Epe van harte aan!
Tom Horn”
Klik hier om terug kijken naar de digitale herdenking van dit jaar.
