Afgelopen jaar kondigde Tandarts Brands van Tandartsenpraktijk Apeldoornseweg zijn pensioen aan. Een tandarts in ons dorp die bij vele een bekende is. Reden voor Vaassen Actief om hem een aantal vragen te stellen.
Wij vroegen tandarts Brands waarom hij juist in Vaassen tandarts is geworden. Brands: ‘Toen ik begon was er nog een tandartsentekort, een paar jaar later moesten afgestudeerde tandartsen uitwijken naar Duitsland en Italië. Omdat ik altijd in het oosten gewoond had trokken me de mensen daar sowieso al meer dan die in het westen. Bovendien was en is Vaassen een prachtig dorp. Ik heb trouwens van die keus geen moment spijt gehad.’
Veranderingen
Wij vermoeden dat patiënten en hun wensen veranderd zijn in de afgelopen jaren. Brands zegt daarover: ‘Op twee punten denk ik wel dat patiënten veranderd zijn. In de eerste plaats zijn veel meer mensen zich bewust zijn van het nut van hun kiezen en tanden. Trekken was vroeger vaak de eerste wens, terwijl men nu meer gericht is op behoud. Een ander punt waarop verandering van gedrag merkbaar is, is de angst. Er zijn nog steeds maar weinig mensen die voor hun lol naar de tandarts gaan, maar vroeger was die angst toch veel meer overheersend. Zo viel er vroeger nog wel eens iemand flauw, dat gebeurt tegenwoordig zelden of nooit. Ik denk dat communicatie heel belangrijk is. Op een gegeven moment zei men in het dorp: “die Brands die trekt de kiezen er niet uit maar hij kletst (maar dan een woord met vier letters) ze er uit”.
Naast dat patiënten veranderen is er ook veel veranderd in het vak en de instrumenten waarmee gewerkt wordt. Volgens Brands is de omschakeling van zilveren naar witte vullingen een grote ontwikkeling. Daarnaast heeft ook de opkomst van het implantaat het leven van veel patiënten een stuk makkelijker gemaakt.
Humor in de spreekkamer
Angst voor de tandarts is een veel gehoord probleem. Brands merkt op dat volgens de statistieken ongeveer een kwart van de bevolking bang is voor de tandarts, terwijl zo’n 800.000 mensen zo bang zijn dat ze niet naar een tandarts durven. Om het ijs te breken en patiënten wat op het gemak te stellen, kan een grapje natuurlijk helpen. Brands: ‘Ik vermeed standaardgrapjes, die werken toch niet. In plaats daarvan gebruikte ik ongebruikelijke bewoordingen voor tandheelkundige handelingen. Dat deed ik alleen als ik dacht dat de patiënt dat kon waarderen en de keuze hing af van het individu. Bij mijn pensionering kreeg ik een boekje met die uitdrukkingen en het waren er heel wat. Er waren ook patiënten met kiezen of tanden die ik een aparte naam had gegeven. Zo was er een Aldi of een Ardèche kies of een handbaltand. Die namen sloegen meestal op een belevenis van de patiënt in het verre verleden met die tand of kies.’
Flauwvallen
Dan is er vast ook wel een behandeling die u altijd is bijgebleven? ‘Ik kies met opzet een behandeling die al wat langer geleden is om geen informatie over patiënten te delen. Lang geleden kwam op een vrijdagmiddag iemand langs die ik niet kende. Hij wilde een kies getrokken hebben. Probleem was dat hij flauw viel bij ziekenhuisluchtjes. Ik heb hem verdoving gegeven (en hij viel flauw) Gezegd dat hij buiten de verdoving maar in moest laten trekken. Hij kwam weer binnen en viel flauw. Ik heb toen gezegd dat hij maar een stoel uit de wachtkamer moest pakken en alvast op de parkeerplaats (netjes afgeschermd tegen vreemde blikken) moest gaan zitten. Daar is de kies toen getrokken tot groot enthousiasme van de patiënt. Hij vroeg nog of hij in nood weer terug mocht komen, dat kon mits het niet regende.’
Niet stilzitten
Naast dat Brands tandarts was, heeft hij ook heel veel andere dingen gedaan. Wij hebben hem zelfs wel eens op televisie gezien. Als wij hem daar naar vragen, vertelt hij het volgende: ’Ik heb mijn hele beroepsleven inderdaad allerlei andere dingen gedaan. Wat me vooral aantrok was de afwisseling, dus toen men mij na de opleiding aan de rechtbank vroeg of ik daar fulltime wilde werken heb ik er voor gekozen als rechter plaatsvervanger parttime te werken. Dat gold ook voor mijn werk aan het Radboud en bij het Tijdschrift voor Tandheelkunde.
In de praktijk in Vaassen vond ik vooral het werken met en ten bate van mensen plezierig. Datzelfde gold ook voor de universiteit. De wetenschap, de rechtbank en de beroepsvereniging vond ik heel prettig omdat je daar eigenlijk continu met volslagen nieuwe dingen te maken kreeg. Bij mijn keuze heb ik me trouwens altijd laten leiden door de vraag of mensen er iets aan hadden als ik een bepaalde activiteit deed.’
Vrije tijd
En dan nu, vrije tijd. Volgens Brands valt die vrije tijd wel mee, ‘ik heb het niet zo op geraniums. Ik ben oppas opa van een kleindochter wat ik enorm leuk vind. Daarnaast blijf ik lesgeven in het UMCG en ik ben onafhankelijk voorzitter van de overkoepelende cliëntenraad van Espria. Dat is een enorm groot zorgbedrijf in Noord Holland, Groningen, Drenthe Overijssel en een stukje van Gelderland. Verder staan er al de nodige lezingen gepland. Dus vervelen ga ik me echt niet.’
Zoals wij kunnen lezen zal inderdaad het vervelen niet gaan gebeuren. Tandarts Brands, bedankt voor je openhartigheid. We wensen je veel plezier in je (minder werkende) leven en geniet van wat er op je pad komt!
