Fotografie: Anneke Filmer
Interview en tekst: Monique Zweekhorst
De laatste tijd is er veel aandacht voor de voedselbanken in ons land. Dit heeft in deze maand uiteraard te maken met ‘een extraatje’ voor mensen die het minder goed hebben. Maar met name door corona, hebben veel voedselbanken het lastig. Er is meer vraag, maar het aanbod wordt steeds minder. Supermarkten schenken namelijk veel minder producten, want zij gaan zelf de voedselverspilling tegen door het tegen een gereduceerde prijs in de eigen winkel te verkopen. Natuurlijk is dit een hele mooie ontwikkeling, maar het heeft veel consequenties voor de voedselbanken.
In gesprek met initiatiefnemers Thea en Rob
Aangezien er in de gemeenten Epe/Heerde ook een voedselbank is, vroegen wij ons af of dit ook voor hen geldt. Hebben zij inderdaad ook minder producten? Of welke andere zaken lopen zij tegenaan?
Afgelopen maand mochten wij op bezoek komen bij Thea en Rob van Amersfoort, initiatiefnemers en beheerders van de Voedselbank Epe-Heerde en mochten wij hen vragen stellen, op gepaste afstand.
Samen met vrijwilligers
Ongeveer 13 jaar geleden, vatten Thea en Rob het idee op om de Voedselbank in de gemeenten Epe en Heerde op te starten. Rob en Thea merkten dat er een behoefte was naar hulp voor mensen die leven onder de armoedegrens (Rob merkt op, dat er inmiddels in Nederland bijna 1 miljoen mensen leven onder deze armoedegrens). Zij startten destijds met vier vrijwilligers en één auto. Inmiddels zijn dit ongeveer 45 vrijwilligers! Rob merkt hierbij nog op dat de voedselbanken de één na grootste vrijwilligersorganisatie van Nederland zijn.
Zij begonnen in Vaassen, verhuisden nog tijdelijk naar Café Maartenshof om vervolgens te verhuizen naar Wenum. Huisvesting voor voedselbanken is in de praktijk lastig. Vooral omdat de huurprijzen voor deze stichting te hoog zijn. De verhuurder van het pand in Wenum, vond het initiatief dermate belangrijk, dat hij zijn ruimte voor 1 euro per maand verhuurd aan de voedselbank.
‘De Voedselbank is net een bedrijf, maar dan zonder salarisbetaling’
Thea en Rob hebben beide een achtergrond in het bedrijfsleven en kennen de klappen van de zweep. Thea: ‘eigenlijk is de Voedselbank gewoon een bedrijf, wij moeten ook voldoen aan wettelijke eisen net als een ‘echt’ bedrijf, zo komt bijvoorbeeld met regelmaat de Voedselwaren Autoriteit langs voor controles. Het grote verschil met ons ‘bedrijf’ is dat er geen salaris of vergoeding uitbetaald wordt’.
Het grote verzamelpunt is in Wenum, waar de pakketten voor de gezinnen worden klaargemaakt en vervolgens naar de afhaalpunten in de woonplaatsen worden gebracht. Namens Vaassen Actief mogen Anneke en Monique een kijkje nemen in de opslag. Hier staat alles keurig gesorteerd, op type product en op datum. ‘Want’ zegt Thea ‘de langst houdbare producten gaan er natuurlijk als laatste uit’. Elke dinsdagavond is het vaste moment van afhalen. Via de gemeente kunnen mensen met een minimaal inkomen, een aanvraag doen voor de Voedselbank. Op deze manier blijft het eerlijk en goed inzichtelijk wie er aanspraak op mogen maken.
Thea: ‘Ik zie mijzelf als de drijvende kracht, achter de Voedselbank gemeente Epe en Heerde, samen met Rob. Het is echt mijn kindje, al is het echt wel hard werken.’ Nu Thea de 65-jarige leeftijd gaat bereiken en ze ook lichamelijk wat klachten krijgt, zou ze toch graag zien dat een opvolger zich zou melden. ‘Ik ben zelf natuurlijk niet meer de jongste, ik wil en blijf altijd betrokken bij de Voedselbank, maar ik zou graag mijn stokje over willen dragen.’ Op mijn vraag, waaraan deze persoon moet voldoen geeft Thea aan ‘Je moet wel een beetje gek zijn, vrijwilligerswerk een enorm warm hart toe dragen en het niet vervelend vinden dat je niet werkt onder kantoortijden.
Thea vindt het geweldig om te zien, hoeveel ondernemers meedenken met de voedselbanken. Hierin kun je bijvoorbeeld denken aan acties die ’t Kruidvat bedenkt (koop een artikel en wij zorgen dat het bij de voedselbank komt) of leveringen van supermarktondernemers. Thea noemt een aantal voorbeelden, waarvan zij de energie krijgt om door te gaan. Ook medewerkers van de Voedselbank worden enthousiast als initiatieven zijn ontplooid en extraatjes gegeven worden.
Zo zijn er ook afspraken met Voedselbank Nederland en de Jumbo. Thea: ‘het zou mooi zijn als meer ketens deze afspraken maken met lokale voedselbanken.’
Doorverwijzing via de gemeente
De Voedselbank kan ongeveer 100 gezinnen wekelijks voorzien van een voedselpakket. Naast de doorverwijzing vanuit de gemeente, bepaalt ook de Voedselbank zelf of je in aanmerking komt voor voedselpakketten. Het is dan ook geen recht, maar een gunst. Ook kun je niet zelf aangeven wat je wilt ontvangen. Dit wordt door de vrijwilligers ingepakt. Indien mogelijk wordt er wel rekening gehouden met de gezinssamenstelling (kinderen) of allergieën.
Op de vraag of er minder aanbod is, zegt Thea volmondig ‘ja’. Supermarkten en winkels bieden hun artikelen met een beperkte houdbaarheidsdatum nu zelf aan, in plaats van deze te doneren aan de voedselbank. Ook doordat het taboe m.b.t. de Voedselbank is doorbroken, lopen de aanvragen meer op dan een aantal jaren terug.
Impact corona
Op de vraag, welke impact corona heeft op de voedselbank geeft Thea aan: ‘Wij werken natuurlijk met veel oudere vrijwilligers, die in de risicocategorie zitten. Zij zijn tijdelijk minder aanwezig. En waar we normaal op een dag met 20 medewerkers het werk verrichten, zijn we nu per dag met 4 á 5 medewerkers, gezien de oppervlakte waar we op werken.’
Ook melden zich nieuwe inwoners, die gebruik willen maken van de Voedselbank. ‘Mensen die door corona hun baan zijn verloren hebben het in sommige gevallen niet makkelijk’ aldus Rob.
Mooiste herinnering
Tot slot vraag ik Thea en Rob naar hun mooiste herinnering in de afgelopen 13 jaar. Hierbij noemen ze het voorbeeld, dat zich in de eerste Corona lockdown periode aandiende. Vanwege de lockdown kon de Voedselbank inwoners niet voorzien in een voedselpakket. Toen een vermogende inwoner in Heerde en daarna de Nienhuis Stichting dit ter ore kwam, boden zij aan om ieder voor een volle maand de financiering voor kant-en-klare voedselpakketten te verzorgen. Deze pakketten werden
door Jumbo Brinkman samengesteld en werden daar afgehaald door de klanten van de voedselbank. Na deze twee maanden heeft de Voedselbank zelf weer de uitgifte van pakketten overgenomen.
Thea: ‘zo hartverwarmend, ik krijg het er nog koud van, dat zij dit voor ons hebben gedaan’.
Namens Vaassen Actief bedanken wij Thea en Rob voor hun gastvrijheid en wensen wij hen veel succes in de toekomst!
Â
