Het college van de gemeente Epe heeft alle inkomsten en uitgaven voor komende jaren weer op een rij gezet en komt tot een sluitende begroting. Door stijgende kosten moeten er voor de komende jaren maatregelen worden getroffen om een financieel tekort op te vangen. Toch is er ruimte om het ingezette beleid vanuit de vorige begroting voort te zetten en ook nog beperkt ruimte voor nieuw beleid.
Tekort door stijgende kosten
Dit is de tweede begroting in deze bestuursperiode die het college aanbiedt aan de gemeenteraad. Bij de eerste begroting in 2022 gaf het college al aan dat het de komende jaren financieel krapper wordt.
Ook de gemeente heeft te maken met stijgende rente, loon- en prijsstijgingen en stijgende energieprijzen. De uitkering die gemeenten van het Rijk krijgen stijgt ook, maar niet voldoende om het tekort van € 4 miljoen voor 2024 op te kunnen vangen. Om de begroting sluitend te krijgen en ruimte te hebben voor nieuw beleid in de komende jaren, stelt het college een aantal maatregelen voor.
- Een structurele bezuiniging van € 2 miljoen vanaf 2026. Hiervoor moet de gehele begroting doorgelicht worden en op zowel beleids- als financiële aspecten gekeken worden naar mogelijkheden om te bezuinigen of mogelijkheden om de inkomsten te vergroten. Deze doorlichting is al genoemd bij de start van het huidige college in 2022. Het college wil het onderzoek hiernaar uitvoeren in 2024, zodat de resultaten en de effecten hiervan meegenomen kunnen worden in de begroting voor 2026.
- Voor de korte termijn (2024 en 2025) wordt er geen indexatie van 7,5% toegepast op beïnvloedbare kostenposten, met uitzondering van subsidies. Dat betekent dat er scherp gekeken moet worden hoe taken binnen het eerder vastgestelde budget uitgevoerd kunnen worden, ondanks de gestegen kosten. Het college verwacht dat dat per jaar € 1 miljoen oplevert.
Het tekort dat in 2024 overblijft na het toepassen van deze maatregelen wordt eenmalig gedekt door  een bedrag van € 3,3 miljoen uit de reserves.
Keuzes voor de toekomst
Het college kijkt niet alleen naar komend jaar, maar ook naar de toekomst. Dat betekent dat het college de komende twee jaar mogelijk ingrijpende keuzes moet maken om de begroting financieel op orde te houden. Het college kiest ervoor om het totaal van de woonlasten komend jaar niet verder te verhogen dan de jaarlijkse indexatie en maakt onder andere geld vrij om het voorzieningenniveau op peil te houden. Met name waar het gaat om huisvesting van het onderwijs en maatschappelijke accommodaties.
Daarnaast zijn er grote opgaven waar het college sinds de start van de bestuursperiode aan verder werkt, zoals een benaderbare en transparante bestuursstijl, het verder versterken van de dienstverlening, heldere communicatie, meer en betere samenwerking met de samenleving, voldoende en passende woningen, toekomstbestendige en duurzame energie en goede en betaalbare jeugdzorg en de huisvesting en opvang van vluchtelingen.
De afgelopen jaren is al veel gesproken over onderwijshuisvesting en maatschappelijke accommodaties. De gemeenteraad heeft in het Raadsakkoord uit 2022 aangegeven dat, om deze accommodaties voor de toekomst te behouden, gekeken moet worden naar mogelijkheden voor multifunctioneel gebruik. Daarom wil het college het geld dat gereserveerd is voor onderwijshuisvesting en voor maatschappelijke accommodaties bij elkaar voegen om vanuit één budget keuzes te maken.
Nieuw beleid voor 2024
We starten met het nieuwe transparant subsidiebeleid voor verenigingen en vrijwilligers, met meer budget ter ondersteuning van de samenleving. Er komen voorstellen voor onder meer een nieuw speelruimtebeleidsplan, een geactualiseerde woonagenda, een beleidsplan voor beheer van de openbare ruimte en een klimaatplan. We zetten in op activiteiten vanuit een landelijke aanpak rondom gezond en actief leven. Het budget voor duurzaamheidsleningen krijgt een aanvulling om verduurzaming bij accommodaties en gebouwen te stimuleren. En er vindt een tussenevaluatie van het Raadsakkoord plaats.
Behandeling begroting in gemeenteraad
Dinsdag 3 oktober heeft het college de begroting 2024-2027 vastgesteld. Op donderdag 28 oktober staat de begroting op de agenda van de raadscommissie. Dan is er ook gelegenheid om in te spreken. De gemeenteraad behandelt de begroting op maandag 6 november en donderdag 9 november. De gemeenteraad neemt naar verwachting op 9 november een besluit over de begroting. De begroting en de agenda van de vergaderingen van de gemeenteraad staan op epe.raadsinformatie.nl. De begroting is ook in te zien op epe.begrotingonline.nl.